Umowy szczególne

W odniesieniu do tych świadczeń, gdy umowa została zawarta na odległość, konsument powinien oświadczyć przedsiębiorcy, że żąda rozpoczęcia ich spełniania oraz że przyjął do wiadomości informację o utracie prawa do odstąpienia od umowy z chwilą jej pełnego wykonania przez przedsiębiorcę. Dodatkowo, w przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, oświadczenie konsumenta o żądaniu rozpoczęcia świadczenia powinno być złożone na trwałym nośniku. Wymogi takie obowiązują jedynie w stosunku do umów o świadczenie usług oraz dostarczanie wody.

Uwaga!
Od 3 lipca 2021 r. zakazane jest zawieranie umów o dostarczanie gazu, energii elektrycznej lub cieplnej poza lokalem przedsiębiorstwa (np. w domu konsumenta). W przypadku odstąpienia od umowy konsument ma natomiast obowiązek zapłaty za świadczenie otrzymane do chwili odstąpienia. Kwotę do zapłaty oblicza się proporcjonalnie do zakresu spełnionego świadczenia z uwzględnieniem wynagrodzenia lub ceny umownej. Jeżeli są one nadmierne, podstawę obliczenia należności stanowi wartość rynkowa tego świadczenia. Jeżeli jednak:

• przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy i skutkach jego wykonania lub
• konsument nie żądał spełnienia świadczenia przed upływem terminu do odstąpienia od umowy,

to konsument nie ponosi żadnych kosztów związanych z zawarciem umowy i odstąpieniem od niej.

Podstawa prawna: art. 35 i 36 pkt 1 ustawy o prawach konsumenta

Jeżeli treści te są dostarczane na nośniku materialnym (płyta CD/DVD), to zasady odstąpienia od umowy są te same, jak w przypadku innych towarów. Jeżeli jednak treści cyfrowe nie są przekazywane na takim nośniku, lecz np. pobiera się je bezpośrednio ze strony internetowej, to prawo do odstąpienia od umowy przysługuje konsumentowi pod warunkiem, że nie zaczął jej wykonywać.

W razie rozpoczęcia wykonania umowy (np. pobrania plików z serwera) konsument traci prawo do odstąpienia, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

• przedsiębiorca rozpoczął świadczenie za wyraźną i uprzednią zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od umowy,
• konsument został poinformowany o utracie prawa do odstąpienia od umowy i przyjął to do wiadomości,
• przedsiębiorca przekazał konsumentowi na trwałym nośniku dokument umowy lub potwierdzenie zawarcia umowy oraz potwierdzenie otrzymania zgody na dostarczenie treści cyfrowych w okolicznościach powodujących utratę prawa do odstąpienia od umowy.

Uwaga!
Jeżeli którakolwiek z wymienionych przesłanek nie zostanie spełniona, konsument ma prawo do odstąpienia od umowy.

Jeżeli zaś:

• konsument nie wyraził uprzedniej zgody na spełnienie świadczenia w terminie umożliwiającym odstąpienie od umowy, lub
• konsument nie przyjął do wiadomości, że straci prawo do odstąpienia od umowy w chwili udzielania zgody, lub
• przedsiębiorca nie dostarczył konsumentowi na trwałym nośniku dokumentu umowy lub potwierdzenia zawarcia umowy oraz potwierdzenia otrzymania zgody na rozpoczęcie świadczenia usługi,

konsument nie będzie ponosił żadnych kosztów związanych z odstąpieniem od umowy, w tym świadczeń już spełnionych przez przedsiębiorcę.

Uwaga!
Jan zamówił w internecie film w ramach usługi VOD. Nie został poinformowany o utracie prawa do odstąpienia od umowy i po obejrzeniu filmu w ciągu 14 dni złożył oświadczenie o odstąpieniu. W tej sytuacji nie będzie musiał ponosić żadnych kosztów związanych z odstąpieniem od umowy.

Podstawa prawna: art. 36 pkt 2 i 38 pkt 13 ustawy o prawach konsumenta